Μέσα στο σκηνικό σήψης και διαφθοράς που έχουν στήσει εδώ και καιρό τα ΜΜΕ, βρήκαμε μια είδηση που μας κάνει να πιστεύουμε ότι δεν είναι όλα μαύρα. Ότι υπάρχουν και περιπτώσεις σωστής διαχείρισης του δημοσίου χρήματος. Μια τέτοια περίπτωση είναι η αναστύλωση του Πύργου Νεμπόισα στο Βελιγράδι, όπου τον Ιούνιο του 1798 δολοφονήθηκε με στραγγαλισμό ο Ρήγας Φεραίος με επτά συντρόφους του από τους Οθωμανούς.
Συγκεκριμένα, από το 2004 είχε ξεκινήσει προσπάθεια δημοπράτησης του Πύργου για εμπορική εκμετάλλευση ως καφετέρια και νυχτερινό κέντρο. Αμέσως αντέδρασαν φοιτητικές ενώσεις της πόλης και πολιτιστικοί φορείς και σε συνεργασία με την πρεσβεία της Ελλάδας στο Βελιγράδι απέτρεψαν αυτό το ενδεχόμενο. Μετά από μαραθώνιο διαβουλεύσεων με τη σερβική πλευρά, ο τότε Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Γ. Σούρλας, πέτυχε τον Δεκέμβριο του 2007 να υπογραφεί συμφωνία που να αποδίδει στην Ελλάδα την χρήση του Πύργου ώστε αυτός να μετατραπεί σε μουσείο αφιερωμένο στον Ρήγα Φεραίο, στην ιστορία του Πύργου και τους απελευθερωτικούς αγώνες των Σέρβων και εν γένει των Bαλκάνιων πατριωτών που βρήκαν εκεί τραγικό θάνατο από τους Τούρκους δυνάστες. Η συμφωνία προβλέπει ότι το κόστος της αναστύλωσης θα καλυφθεί με 1,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ, από τη Βουλή των Ελλήνων και από το πρόγραμμα αναπτυξιακής συνεργασίας Hellenic Aid του υπουργείου Εξωτερικών, ενώ μέρος του θα αναλάβει και ο Δήμος Βελιγραδίου. Τις εργασίες αναστύλωσης έχει αναλάβει ένας ελληνικός φορέας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων που σε συνεργασία με τον Δήμο Βελιγραδίου εκπόνησαν ήδη ένα σχέδιο αποκατάστασης (απαραίτητο μετά και την καταστροφή που υπέστη από τις πλημμύρες του 2007) και μετατροπής του μνημείου σε μουσείο. Εκτός του Πύργου, πέρα από τα έργα γεωστατικής και ανάπλασης, θα δημιουργηθεί και ένας ημιυπόγειος χώρος για εκθέσεις, διαλέξεις, μουσικές συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις χωρητικότητας 500 ατόμων. Οι εργασίες πρόκειται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2009, εγκαινιάζοντας και την πρώτη έκθεση για τη ζωή και το έργο του Ρήγα Φεραίου.
Ο Πύργος Νεμπόισα χτίστηκε τον 15ο αιώνα πάνω στα ερείπια ρωμαϊκού πύργου του 1ου μ.Χ. αιώνα και αποτελεί μέρος του κάστρου του Βελιγραδίου, που δεσπόζει σε μια εξαιρετική θέση, στη σύγκλιση των ποταμών Σάβου και Δούναβη. Το 1690 τινάχτηκε στον αέρα, όταν εξερράγησαν πυρομαχικά που ήταν στο εσωτερικό του. Ξαναχτίστηκε από τους Αυστριακούς μεταξύ των ετών 1723-1736. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κατάκτησης ο πύργος χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή και εκτός από τον Ρήγα και τους συντρόφους του, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν πολλοί Σέρβοι πατριώτες που αγωνίζονταν κατά του τουρκικού ζυγού με συνέπεια ο Πύργος Νεμπόισα να αποτελεί σήμερα έμβλημα της νεότερης ιστορίας της Σερβίας.
Το μόνο που έχουμε να προσθέσουμε εμείς, είναι να δώσουμε συγχαρητήρια σε όλους όσους συμμετείχαν στην εξαίρετη αυτή προσπάθεια, αλλά και μια παρατήρηση: όλες οι δηλώσεις που διάβασα εξείραν το όραμα του Ρήγα Φεραίου για την δημοκρατική ενότητα των Βαλκανικών λαών και το σεβασμό των δικαιωμάτων των γειτόνων τους. Οι δηλώσεις αυτές, εσκεμμένα κατά τη γνώμη μου, προκαλούν σύγχυση και οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα. Ο Ρήγας πρέπει να πούμε ότι αγωνίστηκε για τη λευτεριά όλων των υπόδουλων ελληνικών περιοχών και την υπαγωγή τους στο νέο ελληνικό κράτος που θα προέκυπτε μετά την απελευθέρωση, ενώ και την ένωση την έβλεπε μόνο, με τους Έλληνες να έχουν τον πρώτο ρόλο καθώς πίστευε στην πολιτισμική ανωτερότητα των Ελλήνων. Αυτά, για να προλάβω τυχόν παρανοήσεις…
Συγκεκριμένα, από το 2004 είχε ξεκινήσει προσπάθεια δημοπράτησης του Πύργου για εμπορική εκμετάλλευση ως καφετέρια και νυχτερινό κέντρο. Αμέσως αντέδρασαν φοιτητικές ενώσεις της πόλης και πολιτιστικοί φορείς και σε συνεργασία με την πρεσβεία της Ελλάδας στο Βελιγράδι απέτρεψαν αυτό το ενδεχόμενο. Μετά από μαραθώνιο διαβουλεύσεων με τη σερβική πλευρά, ο τότε Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Γ. Σούρλας, πέτυχε τον Δεκέμβριο του 2007 να υπογραφεί συμφωνία που να αποδίδει στην Ελλάδα την χρήση του Πύργου ώστε αυτός να μετατραπεί σε μουσείο αφιερωμένο στον Ρήγα Φεραίο, στην ιστορία του Πύργου και τους απελευθερωτικούς αγώνες των Σέρβων και εν γένει των Bαλκάνιων πατριωτών που βρήκαν εκεί τραγικό θάνατο από τους Τούρκους δυνάστες. Η συμφωνία προβλέπει ότι το κόστος της αναστύλωσης θα καλυφθεί με 1,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ, από τη Βουλή των Ελλήνων και από το πρόγραμμα αναπτυξιακής συνεργασίας Hellenic Aid του υπουργείου Εξωτερικών, ενώ μέρος του θα αναλάβει και ο Δήμος Βελιγραδίου. Τις εργασίες αναστύλωσης έχει αναλάβει ένας ελληνικός φορέας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων που σε συνεργασία με τον Δήμο Βελιγραδίου εκπόνησαν ήδη ένα σχέδιο αποκατάστασης (απαραίτητο μετά και την καταστροφή που υπέστη από τις πλημμύρες του 2007) και μετατροπής του μνημείου σε μουσείο. Εκτός του Πύργου, πέρα από τα έργα γεωστατικής και ανάπλασης, θα δημιουργηθεί και ένας ημιυπόγειος χώρος για εκθέσεις, διαλέξεις, μουσικές συναυλίες και άλλες εκδηλώσεις χωρητικότητας 500 ατόμων. Οι εργασίες πρόκειται να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2009, εγκαινιάζοντας και την πρώτη έκθεση για τη ζωή και το έργο του Ρήγα Φεραίου.
Ο Πύργος Νεμπόισα χτίστηκε τον 15ο αιώνα πάνω στα ερείπια ρωμαϊκού πύργου του 1ου μ.Χ. αιώνα και αποτελεί μέρος του κάστρου του Βελιγραδίου, που δεσπόζει σε μια εξαιρετική θέση, στη σύγκλιση των ποταμών Σάβου και Δούναβη. Το 1690 τινάχτηκε στον αέρα, όταν εξερράγησαν πυρομαχικά που ήταν στο εσωτερικό του. Ξαναχτίστηκε από τους Αυστριακούς μεταξύ των ετών 1723-1736. Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κατάκτησης ο πύργος χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή και εκτός από τον Ρήγα και τους συντρόφους του, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν πολλοί Σέρβοι πατριώτες που αγωνίζονταν κατά του τουρκικού ζυγού με συνέπεια ο Πύργος Νεμπόισα να αποτελεί σήμερα έμβλημα της νεότερης ιστορίας της Σερβίας.
Το μόνο που έχουμε να προσθέσουμε εμείς, είναι να δώσουμε συγχαρητήρια σε όλους όσους συμμετείχαν στην εξαίρετη αυτή προσπάθεια, αλλά και μια παρατήρηση: όλες οι δηλώσεις που διάβασα εξείραν το όραμα του Ρήγα Φεραίου για την δημοκρατική ενότητα των Βαλκανικών λαών και το σεβασμό των δικαιωμάτων των γειτόνων τους. Οι δηλώσεις αυτές, εσκεμμένα κατά τη γνώμη μου, προκαλούν σύγχυση και οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα. Ο Ρήγας πρέπει να πούμε ότι αγωνίστηκε για τη λευτεριά όλων των υπόδουλων ελληνικών περιοχών και την υπαγωγή τους στο νέο ελληνικό κράτος που θα προέκυπτε μετά την απελευθέρωση, ενώ και την ένωση την έβλεπε μόνο, με τους Έλληνες να έχουν τον πρώτο ρόλο καθώς πίστευε στην πολιτισμική ανωτερότητα των Ελλήνων. Αυτά, για να προλάβω τυχόν παρανοήσεις…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου